ایران په لکونو ناقانونه افغانان افغانستان ته واپس استولي دي
باغي ټي وي رپورټ
په رسنیو کښې داسې راپورونه خپاره شوي دي چې ایران په روان کال کې شاوخوا ۳۵۰ زره ناقانونه افغان کډوال افغانستان ته استولي دي.
په راپورونو کښې ویل شوی دي چې د ایران اسلامی حکومت د ایران ۱۳ ولایتونو ته د غیر قانوني افغانانو پر ننوتلو بندیز لګولې دې چې هیڅ کوم ناقانونه افغانۍ به نه شي کولې دې ایراني ولایت ته داخل شي.
په داسې وخت کښې چې د پاکستان څخه هم ناقانونه بهرملکیان اوباسل کیږي د افغانستان نظر په ځانګړې توګه او په عمومي توګه د نړیوالو نظرونو په نظر کې نیولو سره، په پاکستان باندې د غیرقانوني مهاجرینو د شړلو په اړه نیوکه کیږي او د نورو هیوادونو لکه ایران او ترکیې لخوا د ناقانونه افغانانو په اړه ددې هیوادونو رویه او ددوی ویستل پوښتنې را اوچتوي.
داسې ښکاري چې افغانستان، د هغې بهر او د بشري حقونو نړیوال سازمانونه د پاکستان په وړاندې یو ثابت تبعیضي ذهنیت لري او داسې ښکاري چې په پاکستان باندې د نیوکې دود پرته له کوم معقول منطق او استدلال څخه په عام ډول دی او دا یو منافقت ښکاره دی.
په داسې حال کې چې افغانستان او د بشري حقونو سازمانونه د ناقانونه کډوالو په شړلو کې پاکستان ته ګوته نیسي، د ایران لخوا په تیرو دریو میاشتو کې د شاوخوا 350,000 افغانانو د شړلو په اړه د دوی پاتې راتلل په ګوته کوي او په پاکستان نیوکه کول ددوی ناکامي په ګوته کوي.
دا دوه ګونی معیارونه په ډاګه کوي چې افغانستان او نورو خواخوږو د پاکستان د څو لسیزو نیکمرغۍ اود پاکستان حکومت او قوم له لوري د مهاجرینو په وړاندې د زړه له ژورو مینه باندې سترګې پټې کړي.
تاریخ ښایی او دا یو ښکاره حقیقت دې چې کله روسیه په افغانستان یرغل وکړو نو په لکونو شمیر کښې افغانان پاکستان ته راداخل شول او پاکستاني حکومت او پاکستان قوم دې افغانانو له په خپلو کورونو کښې ځای ورکړل ځکه دوی بې کوره شوي وو او بې سر و سامان پاکستان ته راغلې وو.
سربېره پر دې، د ایران په ۱۶ ولایتونو کې د افغانانو پر ننوتلو او اوسېدلو بندیز لګول شوی، په داسې حال کې چې په پاکستان کې هېڅکله هم په افغانانو د «نو ګو ایریاز» د لګولو بندیز نه دی لګول شوی. پاکستان تل افغانانو ته د پاکستان ټولو ښارونو، کار ځایونو، تعلیمي ادارو، روغتونونو او نورو ځایونو ته د تګ اجازه ورکړې ده او دا یو ښکار حقیقت دې او ټولې نړۍ ته معلوم دې.
د پاکستان لخوا د غیرقانوني مهاجرینو د اخراج پیل کولو وروسته، IAG په قصدي توګه د سوداګرۍ لپاره د نورو هیوادونو په لور تمایل او خوښي څرګنده کړې ده.
د هند بحر ته د اتصال او لاس رسی، په دې توګه پاکستان ته پیغام ورکوي چې دوی نور شته بدیلونه هم لري، دا خبره مهمه ده چې دا ډول ځایونه او موقعې د لسیزو راهیسې د پاکستان لخوا د ورور هیواد لپاره د خورا هوسا سیاستونو په جوړولو سره افغانستان ته ورکړل شوي او دغه شان اسانتیاوې یې ی په لومړي ځل افغانستان لپاره برابرې کړي دي.
له ایران څخه افغانانو ویستلو په اړه یو پام وړ بل ټکی دا دی چې د تهران له خوا شړل شوي اکثره غیر پښتانه افغانان دي. دا داسې پوښتنې را ولاړوي چې ايا دا په دې معنی ده چې طالب چارواکي تاجک او هزاره ګان کم انسانان ګڼي او ددوی ستونزې د پام وړ او مهمې نه دي؟
دا لاندینې رسنیو راپورونه ښایی چې ایران حکومت په لکونو ناقانونه افغانان واپس خپل هیواد ته را استولي دي.
Iran enforces entry limits for Afghan refugees across 16 provinces
https://www.voanews.com/a/taliban-iran-deports-almost-350-000-afghans-within-3-months/7392705.html